Notebook tercihi yapılırken, en önemli detaylar arasında ekran kartı tercihi yer alıyor. Dizüstü bilgisayar ekran kartları, pratik anlamda değişime çok da müsait olmadığı için, satın alma kararında bu konuda çok dikkat etmek gerekiyor. Dizüstü bilgisayar tercih edilirken, en çok merak edilen detaylar çerçevesinde ise dahili ekran kartı ile harici ekran kartı arasındaki fark kendini gösteriyor. Paylaşımlı ekran kartı veyahut paylaşımsız ekran kartı olarak da çeşitli platformlarda lanse edilen bu farklı merak konusu, notebook oyun performansı ve grafik performansı konusunda çok önemli bir yere sahip.
İçindekiler
Dahili ekran kartı ile harici ekran kartı farkları & Paylaşımlı ve paylaşımsız ekran kartının farkları
Ekran kartı konusunda bu içeriğimiz kapsamında, merak edilen önemli soruların birçoğuna yanıt veriyor olacağız. Öncelikle “Dahili ekran kartı ne demek?” Bilgisayara dışarıdan harici olarak takılmayan ve bilgisayar alındığında donanımında mevcut olan ekran kartına verilen isimdir.
Notebook modellerinde, iki farklı grafik kartı seçeneği sunulmaktadır. Bu seçenekler arasında ilk olarak harici yani AMD veya Nvidia gibi üreticilerin ekran kartlarının yer aldığı modeller bulunmaktadır. Bunun dışında ikinci olarak herhangi bir ek grafik yongası barındırmayan, sadece Intel veyahut AMD işlemcilerinin kendi grafik özelliklerini barındıran modeller satışa sunulmaktadır.
Paylaşımlı ekran kartı ifadesi ise, isminden de anlaşılacağı üzere paylaşımlı kullanılan bellek yani RAM anlamına gelmektedir. Paylaşımsız kullanımda, grafik için ek bir RAM kullanılmaz ve mevcut olan toplam RAM kapasitesinden pay ayrılır. Paylaşımsız ekran kartı ise, ilk seçenekte olduğu gibi, dizüstü bilgisayarın ekstra bir AMD veya Nvidia grafik yongasının mevcut RAM gücünden faydalandığını belirtir. Bu senaryoda, sistem RAM kapasitesinden pay kullanılır.
Laptop ekran kartının dahili mi harici mi olduğu nasıl anlaşılır diye merak ediyorsanız, bilgisayarın teknik özellikleri listesinden bu bilgiyi edinebilirsiniz. Eğer teknik özellikler arasında herhangi bir Nvidia GeForce veya AMD Radeon modeli yer alıyorsa, bu demek oluyor ki söz konusu bilgisayarda harici yani paylaşımsız ekran kartı bulunmaktadır.
Ancak Intel Irıs veya Intel Iris Pro gibi bir grafik bilgisi yer alıyorsa, bu da demek oluyor ki söz konusu dizüstü bilgisayar, APU barındırıyor ve harici ekran kartına sahip değil. Bu modelin dahili grafik kartına sahip olduğunu ifade etmek mümkündür.
Paylaşımlı ekran kartlarında, RAM miktarlarının da beklenenden çok daha aşağılarda yer aldığını söylemek mümkün. Öyle ki kimi zamanlar 128GB RAM ve 256GB RAM gibi detaylar kendini gösterebilir. “Paylaşımlı ekran kartı ne demek?” sorusuna bu şekilde cevam vermiş olalım. Zira birçok kullanıcı, satın aldığı laptop oyun performansı konusunda da büyük bir beklenti içerisinde olabiliyor.
Paylaşımlı ekran kartı oyun performansı nasıl?
Donanım denildiği zaman ilk akla gelen bileşenler arasında ekran kartının olmasının sebebi, belki de en çok oyun performansından dolayı çıkagelmektedir. Oyun performanslarının en büyük etki sağlayıcısı, ekran kartlarıdır. İşlemci performansı bir yana, bilgisayarın oynatabileceği oyunları temel olarak ekran kartları belirlemektedir. Oyuncu dizüstü bilgisayarlarında, genel olarak Nvidia’nın ve AMD’nin mobil için tasarlanmış grafik kartları bulunmaktadır.
Özellikle Nvidia tarafında GeForce 10XX serisi ile birlikte, mobil performanslar, masaüstü performanslara çok ciddi anlamda yaklaşmış oldu. Dolayısıyla harici ve paylaşımsız ekran kartlı laptop modelleri, sahip oldukları ekran kartının modeline göre iyi bir oyun performansı sunabiliyor.
Paylaşımlı ekran kartı oyun performansı yani dahili ekran kartı oyun performansı söz konusu olduğunda, durum çok daha vahim bir hale gelmektedir. Zira paylaşımlı yongalar, ne yazık ki daha çok görüntü vermekten çok daha öteye geçememektedir.
Oynatacak oyunlar listesi ise oldukça kısıtlıdır. Dolayısıyla böyle bir notebook yani taşınabilir bilgisayar tercihi yapılacak ise, sadece grafik seviyesi basit kalan oyunlar dışında, ciddi bir oyun deneyimi yaşamanın mümkün olmayacağını unutmamakta fayda far. Oyuncu notebook modellerinin fiyatlarının yüksek olmasının etmenleri arasında, paylaşımsız ve harici kartları taşımaları da yer alıyor. Laptop üreticileri ise daha çok günlük kullanım ve ofis kullanım amaçları için ürettikleri modellerde, paylaşımlı veyahut dahili kart seçeneği sunmayı tercih etmiyor. Hem tasarım hem de fiyat konuları odak alınarak yapılan bu tercihler, kullanıcılara da çok farklı tasarımlarda ve taşınabilirliği yüksek modellerin sunulmasına imkan sağlayabiliyor.
Keza bu grafik birimleri ekstra soğutma ve ekstra yer ihtiyacı oluşturacağı için, paylaşımsız grafikli taşınabilir bilgisayar, ne yazık ki taşınabilir isminin vaatlerinden de uzaklaşıyor.
Toparlamak gerekirse paylaşımlı ekran kartı oyun oynama noktasında, ne yazık ki birçok farklı senaryoda beklentileri yerine getirememektedir. Lakin temel amaç günlük kullanım veya ofis kullanımı ise, herhangi bir sorun olmayacaktır. Keza 4K çözünürlüğünde ve yüksek bitrate/kare-saniye oranında videoların oynatılmasında da çeşitli sorunlar olabileceğini söylemek mümkün. Oyun konusunda uzak duran, çok yüksek çözünürlüklü video konusunda ciddi bir beklentisi olmayan ve genel anlamda işlemci performansına dayalı işlemler yapacak olan kullanıcılar, dahili ve harici tercihini bu doğrultuda yapabilirler.
Son olarak sizler de kendi düşüncelerinizi aşağıdaki yorumlar bölümünden ifade edebilir veya aklınızdaki farklı soruları yine aşağıdaki yorumlar bölümüzden dile getirebilirsiniz. Yaşanacak yeni gelişmeleri, hem haberler hem de makaleler ile detaylarıyla aktarmaya devam ediyor olacağız.