Türkiye’de milyonlarca Bağ-Kur’lu için beklenen emeklilik düzenlemesi adım adım netleşiyor.
Hükûmetin gündeminde yer alan erken emeklilik reformu, özellikle küçük esnaf, çiftçi ve bağımsız çalışanlar için büyük bir kolaylık sağlayacak.
Yeni modelle birlikte prim şartı 9.000 günden 7.200 güne düşürülecek, böylece SSK’lılarla aynı emeklilik koşulları sağlanacak.
Mevcut sistemde Bağ-Kur’luların emekli olabilmesi için 25 yıl hizmet ve 9.000 prim günü gerekiyor.
Yeni düzenleme ile bu süre 20 yıla (7.200 güne) inecek.
Reformun, özellikle şu grupları kapsaması bekleniyor:
Az sayıda çalışanı bulunan küçük işletme sahipleri
Vergi muafiyeti olan esnaf
Basit usulde vergilendirilen kişiler
Kendi işini yapan gerçek kişi statüsündeki girişimciler
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kaynaklarına göre düzenleme yürürlüğe girdiğinde, yaklaşık 1 milyon esnaf erken emeklilik hakkı kazanacak.
Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Kaya, reformun önemine şu sözlerle dikkat çekti: “Bağ-Kur’luların 9.000 gün prim ödemesi, SSK’lılara göre yaklaşık 5 yıl fazla çalışmak anlamına geliyor. Bu farkın kaldırılması, sistemde adaletin sağlanması açısından kritik bir adım.” Kaya, düzenlemenin kapsamının geniş tutulması halinde EYT kapsamındaki bazı Bağ-Kur’luların da bu haktan yararlanabileceğini belirtiyor.
Eğer yasa 8 Eylül 1999 öncesi sigortalıları da kapsarsa, bu durumda EYT’li Bağ-Kur’lular 9.000 gün yerine 7.200 günle emekli olabilecek.
Ancak ilk aşamada düzenlemenin, aktif prim ödeyen küçük esnaf ve çiftçilerle sınırlı kalması bekleniyor.
Hükûmet, EYT düzenlemesi sonrası oluşan mali yükü dengelemek amacıyla yeni modeli kademeli şekilde hayata geçirmeyi planlıyor.
Yeni düzenleme ile birlikte prim gün şartı kadın ve erkek için eşitleniyor:
Kadınlar: 7.200 gün – 58 yaş
Erkekler: 7.200 gün – 60 yaş
Yaş şartı değişmeyecek; yalnızca prim yükü azalacak.
Bu sayede, kadın ve erkek Bağ-Kur’lular arasında prim adaleti sağlanmış olacak.
Yeni model, prim gününü tamamlayanların yaş koşulunu da doldurmasını şart koşacak.
1 Mayıs 2008 sonrası sigortalılar için:
Kadınlarda: 58 yaş
Erkeklerde: 60 yaş
Prim şartı: 9.000 → 7.200 gün (önerilen düzenleme sonrası)
Yaş şartı bazı gruplarda kademeli olarak 65’e kadar yükselebilecek, ancak prim indirimiyle erken emeklilik fırsatı doğacak.
Farklı kurumlarda prim ödeyenler için bugün iki ayrı hesaplama uygulanıyor.
Yeni yasa ile prim günlerinin eşitlenmesi, bu karmaşık yapıyı ortadan kaldıracak.
Uzmanlara göre, bu değişiklik SGK işlemlerini sadeleştirecek ve vatandaşın emeklilik sürecini hızlandıracak.
Yeni reform dışında kalanlar için 3600 prim günüyle kısmi emeklilik hakkı sürecek.
Kadınlar: 15 yıl sigortalılık, 3600 prim günü, 50–58 yaş
Erkekler: 15 yıl sigortalılık, 3600 prim günü, 55–60 yaş
Bu kapsamda kademeli geçiş tarihleri, 23 Mayıs 2002 – 23 Mayıs 2014 arasında değişiklik gösteriyor.
