Dünya genelinde ekonomik dengeler hızla değişirken, Afrika kıtasında küresel para sistemini etkileyebilecek önemli bir adım atılıyor. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), yıllardır gündeminde tuttuğu ortak para birimi projesinde somut ilerleme kaydetmeye başladı. “Eko” adı verilen bu yeni para birimi, bölgesel ekonomik bütünleşmeyi sağlamayı ve dolar ile euro gibi mevcut rezerv para birimlerine olan bağımlılığı azaltmayı hedefliyor.
Nijerya’nın başkenti Abuja’da, ECOWAS’ın 50. kuruluş yılı kapsamında düzenlenen etkinlikte konuşan Nijerya Dışişleri Bakanı Yusuf Maitama Tuggar, ortak para biriminin topluluk için stratejik öneme sahip olduğunu vurguladı. Tuggar, “Eko’nun benimsenmesi halen süren bir süreç, ancak ekonomik entegrasyon açısından kritik bir adım” ifadelerini kullandı.
Bu para biriminin devreye alınabilmesi için topluluk üyesi ülkelerin belirli ekonomik kriterleri karşılaması gerekiyor. Tuggar’a göre, bu kriterler henüz tam anlamıyla yerine getirilmiş değil. Nijerya, bu doğrultuda makroekonomik reformlara odaklanmış durumda. “Bu bir süreç ve biz bu kriterlere ulaşmak için çalışıyoruz,” diyen Tuggar, projenin uzun vadeli ama kararlı bir çizgide ilerlediğini belirtti.
ECOWAS, sadece ortak bir para birimiyle sınırlı kalmayıp, bölgesel ekonomik entegrasyonun bir parçası olarak ortak pazar ve gümrük birliği hedefleri doğrultusunda da çalışmalar yürütüyor. Bu çerçevede atılan adımlar, topluluğun siyasi ve ekonomik bütünlüğünü pekiştirmeyi amaçlıyor. Tuggar, 50. yıl kutlamalarının, sadece sembolik bir anma olmadığını; aynı zamanda ECOWAS’ın temel ilkelerine olan bağlılığın bir kez daha teyit edildiği bir platform olduğunu dile getirdi.
“Eko” fikri ilk kez 2019 yılında ECOWAS liderleri tarafından gündeme alınmıştı. Ancak o tarihten bu yana siyasi istikrarsızlıklar, ekonomik dalgalanmalar ve pandemi gibi faktörler uygulamanın gecikmesine yol açtı. 2023’te düzenlenen son ECOWAS Zirvesi’nde ise “eko”, tekrar öncelikli konular arasında yer aldı.
Yeni para biriminin başarılı şekilde hayata geçirilmesi halinde, hem bölge içi ticaretin kolaylaşması hem de uluslararası piyasalarda doların hâkimiyetine bir alternatif yaratılması mümkün olabilir. Bu da, Afrika’nın küresel finans sisteminde daha güçlü ve bağımsız bir konuma gelmesini sağlayabilir.
Eko, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) tarafından geliştirilmekte olan ortak bir para birimidir. Amacı, üye ülkeler arasında ekonomik entegrasyonu güçlendirmek, bölgesel ticareti kolaylaştırmak ve dolar gibi dış para birimlerine olan bağımlılığı azaltmaktır. Henüz yürürlüğe girmemiştir ancak çalışmalar devam etmektedir.
ECOWAS, Batı Afrika bölgesinde yer alan 15 ülkeyi kapsamaktadır. Bu ülkeler şunlardır: Benin, Burkina Faso, Cape Verde, Fildişi Sahili, Gambiya, Gana, Gine, Gine-Bissau, Liberya, Mali, Nijer, Nijerya, Senegal, Sierra Leone ve Togo. Bu topluluk, bölgesel iş birliği ve ekonomik entegrasyon amacıyla 1975 yılında kurulmuştur.
