İran devlet medyasında yer alan açıklamalara göre, İran Siber Güvenlik Kurumu, vatandaşlardan WhatsApp uygulamasını cihazlarından kaldırmalarını istedi. Kararın gerekçesi olarak, “İsrail istihbaratıyla bağlantılı veri aktarımı şüphesi” gösterildi.
“WhatsApp, kullanıcıların mesaj içerikleri dahil olmak üzere, cihaz üzerinden toplanan verileri İsrail’e aktarıyor olabilir.”
(İran devlet televizyonu – IRIB, Haziran 2025)
WhatsApp’ın sahibi olan Meta, İran’dan gelen suçlamalara ilişkin yaptığı açıklamada, iddiaları kesin bir dille reddetti.
“Bu tür asılsız iddialar, kullanıcılarımızın en çok ihtiyaç duyduğu anda hizmetlerimize erişimini engellemek için bir gerekçeye dönüştürülüyor. Bu durumdan ciddi endişe duyuyoruz.”
(Meta Sözcüsü, M5 Dergi üzerinden yapılan açıklama)
Şirket ayrıca mesajların uçtan uca şifreleme ile korunduğunu ve üçüncü tarafların bu içeriklere erişemeyeceğini vurguladı.
Bu gelişme, İran’ın dijital iletişim platformlarına yönelik ilk müdahalesi değil. Ülkede 2022 yılında, “ahlak polisi” tarafından gözaltına alınan Mahsa Amini’nin ölümü sonrası yaşanan kitlesel protestolar sırasında, WhatsApp ve Google Play erişime kapatılmış, VPN kullanımı yaygınlaşmıştı. Yasaklar ancak 2024 yılı sonunda kaldırılmıştı.
İran’da Telegram ve Instagramın ardından en çok kullanılan mesajlaşma uygulaması olan WhatsApp, milyonlarca aktif kullanıcıya sahip. Yasaklara rağmen halkın büyük bölümü bu uygulamalara VPN ve proxy servisleri aracılığıyla erişim sağlıyor.
Siber güvenlik analistleri, devletlerin savaş zamanlarında mesajlaşma uygulamalarına ilişkin “casusluk” şüphelerini zaman zaman gündeme getirdiğini ancak bu iddiaların teknik delillerle desteklenmediği sürece spekülasyon olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
“WhatsApp, uçtan uca şifreleme sistemine sahip. Ancak bu sistemin dışındaki meta veriler – örneğin bağlantı zamanı, IP adresi, cihaz türü – bazı ülkelerce ulusal güvenlik riski olarak değerlendirilebiliyor.”
(Dr. Reza T., Siber Güvenlik Araştırmacısı – Tahran Teknoloji Üniversitesi)
