Türkiye’nin uzaya ilk defa insan gönderme projesi kapsamında pilot Alper Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) doğru yola çıkacak. Ancak SpaceX, uzay yolculuğunun yaklaşık 24 saat ertelendiğini duyurdu. Şirket Ax-3 isimli ertelenen seyahatin (ABD saati ile) 18 Ocak için planlandığını açıkladı.
İlginizi Çekebilir: Amazon, uzay yolculuğuna hazırlanıyor!
İçindekiler
Alper Gezeravcı, 13 farklı bilimsel deneye imza atacak
Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kaçır, fırlatmanın Türkiye saati ile 19 Ocak 2024 00.49’da (Türkiye saati ile) yapılacağı mesajını X hesabından paylaştı.
Türk Hava Kuvvetleri’nde 15 yıl savaş pilotluğu yapan Gezeravcı’nın da içinde olduğu Axiom Mission 3 (Ax-3) seyahatinin 18 Ocak saat 01.11’de başlaması planlanıyordu. Ax-3 mürettebatının 19 Ocak TSİ 13.15’te ISS yani Uluslararası Uzay İstasyonu kilitlenmesi hedefleniyordu. Ancak ertelendiği için 19 Ocak 2024 00.49′ da fırlatmanın gerçekleşeceği belirtildi.
Türkiye Uzay Ajansı’nın verdiği bilgiye göre, Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 14 gün kalacak. Orada da 13 farklı bilimsel deneye imza atacak.
Ax-3 mürettebatı NASA’nın Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden SpaceX Falcon 9 roketiyle fırlatılacağı belirtiliyor.
Roketin, yine SpaceX’in Dragon uzay aracını taşıyacağını belirtelim.
Bu arada ilk Türk uzay yolcusu Alper Gezeravcı, Ax-3 misyonunda İspanyol, İtalyan ve İsveçli astronotlarla birlikte görev alacak.
Gezeravcı için ekleyelim. Yanında Türk bayrağı, aile fotoğrafları ve Yörük kültürüne ait bazı objeler götürecek.
Gezeravcı’nın herhangi bir nedenden ötürü uzaya çıkamaması durumunda yolculuğu Atasever’in gerçekleştireceği belirtiliyor.
Alper Gezeravcı uzayda hangi deneyleri yapacak?
Deneylerin, mikro yer çekimi ve uzay ortamında insan genetiği, insan sağlığı, biyoloji, malzeme bilimi gibi alanlarda olacağını belirtelim. Çalışmalar da TÜBİTAK Uzay, Axiom Space ve NASA ile koordineli şekilde yürütülecek.
ODTÜ Fizik Bölümü Öğretim Üyesi ve Türk Astronomi Derneği Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Sinan Kaan Yerli, Türkiye’nin bu deneylerle kendi verilerini elde edeceğini ve bu verilerin “paha biçilemez” olduğunu belirtiyor.
“Bir deneyin çıktısı, ‘Bu malzeme uzayda böyle davranıyor’ olacak. Bunu başka hiçbir şekilde ölçemezsiniz. Uzaya çıkmak çok pahalı bile olsa, verisi çok daha değerli oluyor.”
Doç. Dr. Yerli sözlerine şu ifadelerle devam etti.
“Deneylerden bir tanesi olan Vokalkord’da, başka hiçbir sesin olmadığı ortamda solunum, konuşma ve öksürme seslerini yapay zeka ile uzayda deneyerek, bununla ilgili bir algoritma geliştirilecek. Böylece aşağıda solunumla ilgili bir çok hastalık ve enfeksiyon için yapay zeka ile tanı koymaya çalışacaklar. Dünya’ya geri döndüğünüzde bu deneyin ve sonuçlarının sahibi siz oluyorsunuz. Bu veri için size gelecekler. O zaman algoritmanın değeri bir anda artıyor. Türkiye bu yarışa sonundan da olsa bir yerinden katılmış oluyor”
‘MİYELOİD’ deneyi, uzay ortamında radyasyona maruz kalmanın kanser hücreleri üzerindeki etkisini inceleyecek.
‘PRANET’ deneyi ile propolis maddesinin mikro yer çekimi ortamındaki bakteriler üzerindeki etkisi araştırılacak. Aynı zamanda da, kontrol ve deney grupları oluşturularak propolisin anti-bakteriyel etkisi test edilecek. Sonuçların da yer çekimli ortam ile benzer sonuçlar verip vermeyeceği karşılaştırılacak.
