Gayrimenkul sahibi milyonları ilgilendiren kritik bir karar Danıştay’dan geldi. Özellikle miras yoluyla ya da bağışla edinilen arsalarda satış sonrasında vergi doğup doğmayacağına ilişkin yıllardır süren tartışmalar, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun (VDDK) 02.10.2024 tarihli kararıyla netlik kazandı.
Emsal niteliğindeki karar, mirasçıların ve bağış yoluyla arsa sahibi olanların artık ticari kazanç kapsamında vergi ödemeyeceğini ve değer artış kazancı hükümlerine de tabi tutulmayacağını ortaya koydu. Böylece mirasçılar için daha sade ve güvenli bir vergi yol haritası çizilmiş oldu.
Gayrimenkul gelirleri genel olarak iki kategoriye ayrılarak vergilendiriliyor:
Gayrimenkul edinildikten sonraki ilk 5 yıl içinde satılırsa, oluşan kazanç Gelir Vergisi’ne tabi.
Ancak 5 yıl sonra yapılan satışlarda bu kazanç vergiden muaf.
Aynı kişi, aynı türde gayrimenkulleri sürekli şekilde alıp satıyorsa, bu faaliyet ticari kazanç sayılıyor.
Bu durumda elde edilen kazanç hem Gelir Vergisi’ne hem de KDV’ye tabi tutuluyor.
Danıştay, 02.10.2024 tarihli kararında şu kritik tespitleri yaptı:
Kat karşılığı inşaat sözleşmesiyle müteahhide devredilen miras arsalarından elde edilen daire veya dükkanların satışı, ticari faaliyet olarak kabul edilemez.
Bu satışlardan Gelir Vergisi ve KDV alınamaz.
Arsa sahibinin, gelir paylaşımı yöntemiyle müteahhitle yaptığı anlaşmalar sonucunda elde ettiği kazançlar, müteahhidin ticari faaliyeti dışında değerlendirilir.
Yani bu kazançlar da ticari kazanç hükümlerine tabi değildir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 80/6. maddesi, “ivazsız iktisap” yani karşılıksız edinim durumunu düzenler. Buna göre:
Miras veya bağış yoluyla edinilen gayrimenkuller değer artış kazancı kapsamında vergilendirilemez.
Satış 5 yıl içinde gerçekleşse bile vergi doğmaz.
Ticari kazanç hükümleri de bu tür edinimlerde geçerli değildir.
Danıştay’ın bu kararlarıyla birlikte;
Vergi dairelerinin keyfi yorum yapma ihtimali azaldı.
Mirasçılar, yüksek vergi cezalarıyla karşılaşma riskinden kurtuldu.
Gayrimenkul devri planlayan vatandaşlar, güvenle satış yapabilecek.
Vergi hukuku uzmanları, bu kararı “emsal niteliğinde” olarak değerlendiriyor. Bundan sonra benzer davalarda mahkemelerin bu karar doğrultusunda karar vermesi bekleniyor.
Miras kalan veya bağış yoluyla edinilen arsalarda:
Satış öncesinde vergi danışmanı ya da mali müşavirden yazılı görüş alınması,
Gerekirse TÜRMOB ya da TBB üzerinden resmi destek talep edilmesi öneriliyor.
📌 Kaynak: Danıştay VDDK, E.2023/784, K.2024/865, Karar Tarihi: 02.10.2024
📌 Daha fazla bilgi için: TÜRMOB Resmî Sitesi | Türkiye Barolar Birliği
