Dünya Anıtlar Fonu (WMF), Chachapoya medeniyetinden kalma olağanüstü mimarisiyle Peru’nun en önemli arkeolojik alanlarından biri olan Gran Pajatén’de anıtsal bir keşif duyurdu.
1960’larda, UNESCO Karma Dünya Mirası Alanı olan Rio Abiseo Milli Parkı, ülkedeki en dikkat çekici hayatta kalan Chachapoya alanlarından biri olarak hızla tanındı.
Kompleks, insan figürlerini, yüksek kabartma frizleri ve daha fazlasını tasvir eden taş mozaiklerle dekore edilmiş 26 tören binasını içeriyordu.
Son zamanlarda araştırmacılar, daha önce bilinmeyen 100’den fazla arkeolojik yapıyı tanımladı ve belgeledi. Bir basın bültenine göre, “bir dönüm noktası” olarak tanımlanan binalar, arkeologların yerleşim organizasyonları, mimarileri ve bölgesel etkileri hakkındaki anlayışlarını ilerletti.
Daha önceki araştırmalar alanı ortaya çıkarmıştı. Ancak 1960’lardan beri yoğun bitki örtüsünün altında çok şey saklı kalmış ve kompleksin kronolojisini ve kapsamını gizemle kaplamıştı.
Ancak, hava ve manuel LiDAR taraması, fotogrametri, topografik kayıt ve teknomorfolojik analiz gibi ileri teknoloji, arkeologların Gran Pajatén’in hassas ekosistemine zarar vermeden yüzeye benzersiz bir görünümünü getirmesini sağladı.
Dünya Anıtlar Fonu Başkanı ve CEO’su Bénédicte de Montlaur, “Bu anı bu kadar anlamlı kılan şey sadece ortaya çıkarılanların ölçeği değil, bunu nasıl başardığımızdır” diye belirtti.
“Gelişmiş teknolojiyi kullanarak ekibimiz, Gran Pajatén’i hayata döndüren olağanüstü görsel ve bilimsel belgeler topladı; tüm bunlar hassas ortamını korurken yapıldı. Site çoğu kişi için erişilemez olsa da, bu araçlar hikayelerini düşünceli, sürükleyici dijital hikaye anlatımı yoluyla geniş çapta paylaşmamızı sağlayacak.
Peru’daki WMF’nin İcra Direktörü Juan Pablo de la Puente Brunke bir basın açıklamasında da şu ifadeleri kullandı:
“Bu keşif, Gran Pajatén hakkındaki anlayışımızı kökten genişletiyor ve sitenin Chachapoya dünyasındaki rolü hakkında yeni sorular ortaya çıkarıyor. Kanıtlar artık bunun izole bir kompleks olmadığını, farklı dönemlerden gelen İspanyol öncesi yerleşimlerin eklemlenmiş bir ağının parçası olduğunu doğruluyor”
Gran Pajatén’in yaşı belirsizliğini korurken, arkeologlar düşündüklerinden daha erken, 14. yüzyıldan kalma olduğunu doğruladı. Toprak, sitenin daha da erken bir kullanımını ortaya çıkardı.
Ayrıca, yakınlardaki bulut ormanının “komutalı manzarası”nın yanı sıra, yakınlardaki yol ağı düzenli ve iyi bağlantılı bir bölgeyi öneriyordu.
“Bulut ormanının insanları” olarak bilinen Chachapoya uygarlığı, Peru’nun kuzeydoğu And Dağları’nda yedinci ve on altıncı yüzyıllar arasında gelişti.
Deniz seviyesinden yaklaşık 6.561-9.842 fit yüksekliğe yerleştiler. Genellikle ulaşılması zor yerlerde, gelişmiş kent merkezleri, tören platformları, uçurum kenarı mezar yapıları ve tarım terasları inşa ettiler.
Benzersiz dairesel binaları, geometrik frizleri ve son derece süslü uçurum kenarı mezarlarının yansıttığı gibi, “ayırt edici” bir mimari ve sanatsal dil sergilediler.
Ayrıca belirtelim ki basın bülteninde, Peru’daki Lima Sanat Müzesi’nde (MALI) 21 Mayıs – 18 Haziran tarihleri arasında ziyarete açık olacak ücretsiz serginin, ziyaretçilere Peru’daki Chachapoya kültürünü keşfetme ve WMF’nin son keşifleri hakkında daha fazla bilgi edinme fırsatı sunduğu belirtiliyor.
